आंतरराष्ट्रीय भौतिकशास्त्र ऑलिम्पियाड मध्ये विद्यार्थ्यांची चमकदार कामगिरी

इराण  – इराणमधील इस्फहान येथे २१ जुलै ते २९ जुलै या कालावधीत झालेल्या ५४ व्या आंतरराष्ट्रीय भौतिकशास्त्र ऑलिम्पियाड (IPhO) २०२४ मध्ये भारतीय संघाने उल्लेखनीय यश संपादन केले आहे. सर्व पाच भारतीय सहभागींनी २ सुवर्ण आणि ३ रौप्य पदके जिंकली आहेत.

पदक विजेते:

• रिदम केडिया (सुवर्ण), रायपूर, छत्तीसगड
• लाहोटी (सुवर्ण), इंदूर, मध्य प्रदेश
• आकर्ष राज सहाय (रौप्य), नागपूर, महाराष्ट्र
• भव्य तिवारी (रौप्य), नोएडा, उत्तर प्रदेश
• जयवीर सिंग (रौप्य), कोटा, राजस्थान

भारताच्या शिष्टमंडळाचे नेतृत्व प्रा. दीपक गर्ग (डीएव्ही कॉलेज, चंदीगड) आणि डॉ. शिरीष पठारे (एचबीसीएसई, टीआयएफआर), यांच्यासमवेत वैज्ञानिक निरीक्षक म्हणून प्रा. ए.सी. बियाणी (निवृत्त,नागार्जुन पोस्ट ग्रॅज्युएट कॉलेज ऑफ सायन्स, रायपूर) आणि प्रा. विवेक भिडे (गोगटे-जोगळेकर महाविद्यालय, रत्नागिरी) यांनी काम पहिले.

उल्लेखनीय म्हणजे, डॉ. शिरीष पठारे यांना आयपीएचओ २०२४ च्या तीन सदस्यीय आंतरराष्ट्रीय मंडळात सामील होण्यासाठी आमंत्रित करण्यात आले होते.

देशनिहाय पदकतालिकेत भारत व्हिएतनामसह संयुक्तपणे चौथ्या स्थानावर आहे. चीन अव्वल, रशिया आणि रोमानिया अनुक्रमे दुसऱ्या आणि तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. एकूण १८ सुवर्ण, ३५ रौप्य आणि ५३ कांस्य पदके देण्यात आली. या स्पर्धेत ४३ देशांतील एकूण १९३ विद्यार्थ्यांनी सहभाग घेतला होता. या वर्षी बहुतेक पाश्चात्य जग आयपीएचओ २०२४ पासून दूर राहिले.

५ तासांच्या सैद्धांतिक स्पर्धेमध्ये तीन प्रश्न होते, ग्रीनहाऊस इफेक्टमुळे ग्लोबल वॉर्मिंगच्या साध्या मॉडेलवर आधारित पहिला, “पॉल ट्रॅप” आणि डॉप्लर कूलिंग तंत्राचा वापर करून आयन पकडणे आणि वाढणाऱ्या बायनरी स्टार सिस्टमची गतिशीलता आणि स्थिरता असे अनुक्रमे दुसरा आणि तिसरा. 5 तासांच्या प्रायोगिक घटकामध्ये स्पर्धकांनी दोन कार्ये केली – एक तांब्याच्या रॉडद्वारे उष्णता वहन करणे आणि दुसरे टप्प्याच्या पायऱ्यांमधून विवर्तन.

IPhO मधील भारताची सातत्यपूर्ण कामगिरीची झलक- आपल्याला २५ वर्षांमधील ४१% सुवर्ण, ४२% रौप्य, ११% कांस्य आणि ६% सन्माननीय उल्लेख यांच्यात दिसते , जे की विज्ञान शिक्षणातील देशाचे समर्पण आणि उत्कृष्टता अधोरेखित करते. गेल्या दशकात, भारतीय विद्यार्थ्यांनी 46% सुवर्ण आणि ५२% रौप्य पदके मिळवली आहेत.

हे यश भौतिकशास्त्र ऑलिम्पियाड सेल, बाह्य शिक्षक आणि मार्गदर्शकांच्या प्रयत्नांचा दाखला आहे ज्यांनी HBCSE मधील अभिमुखता आणि प्री-डिपार्चर कॅम्प दरम्यान विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण दिले. आम्ही विज्ञान ऑलिम्पियाडची राष्ट्रीय सुकाणू(स्टिअरिंग) समिती, शिक्षक संघटना आणि सरकारच्या निधी संस्थांचे भारताच्या ऑलिम्पियाड कार्यक्रमाला त्यांच्या सतत भक्कम पाठिंब्याबद्दल आभार मानतो. जे आम्हाला आंतरराष्ट्रीय मैदानावर भारतीय प्रतिभा प्रदर्शित करण्यास सक्षम करते.

HBCSE हे गणित, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र, खगोलशास्त्र आणि खगोल भौतिकशास्त्रातील विविध आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पियाडमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण आणि निवड करण्याचे नोडल केंद्र आहे. HBCSE द्वारे घेतलेल्या राष्ट्रीय ऑलिम्पियाड परीक्षा अंतिम संघ निवडीसाठी प्रवेशद्वार म्हणून काम करतात.